Biuletyn Informacyjny dla Służb Ekonomiczno - Finansowych nr 33 (932) z dnia 20.11.2016

Sprzedaż waluty obcej w banku a podatkowe różnice kursowe na rachunku walutowym

Spółka z o.o. posiada walutę obcą, która wpłynęła na jej rachunek walutowy w związku z uregulowaniem należności przez kontrahentów. Część tej waluty spółka wymieniła w banku (w którym posada rachunek), po kursie z nim wynegocjowanym. Czy ustalając różnice kursowe od środków pieniężnych na rachunku walutowym spółka powinna zastosować kurs wynegocjowany z bankiem, czy z dnia poprzedniego (dla celów podatkowych spółka ustala różnice kursowe metodą podatkową)?

Zgodnie z art. 15a ust. 2 pkt 3 i ust. 3 pkt 3 ustawy o PDOP, podatkowe różnice kursowe powstają, gdy wartość otrzymanych lub nabytych środków/wartości pieniężnych w walucie obcej w dniu ich wpływu różni się (jest niższa lub wyższa) od wartości tych środków/wartości pieniężnych w dniu zapłaty lub innej formy ich wypływu, według faktycznie zastosowanego kursu waluty z tych dni.

Przy obliczaniu różnic kursowych uwzględnia się kursy faktycznie zastosowane w przypadku sprzedaży lub kupna walut obcych oraz otrzymania należności lub zapłaty zobowiązań. W pozostałych przypadkach, a także gdy do otrzymanych należności lub zapłaty zobowiązań nie jest możliwe uwzględnienie faktycznie zastosowanego kursu waluty w danym dniu, stosuje się średni kurs NBP z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego ten dzień (zob. art. 15a ust. 4 ustawy o PDOP).

Z pytania wynika, że waluta obca, która znajdowała się na rachunku walutowym spółki, wpłynęła na ten rachunek w związku z uregulowaniem należności w walucie obcej. Wpływ tej waluty nie wiązał się zatem z jej faktyczną wymianą. To oznacza, że na potrzeby ustalania różnic kursowych, wpływ tej waluty należało wycenić po średnim kursie NBP z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień tego wpływu.

Natomiast rozchód przedmiotowej waluty z rachunku walutowego, w związku z jej sprzedażą do banku (w którym spółka posiada rachunek walutowy), należy zasadniczo wycenić po kursie faktycznie zastosowanym. W tym przypadku bowiem doszło do faktycznej wymiany waluty obcej na złotówki. Kursem, po jakim spółka wyceni ten rozchód, będzie generalnie kurs, po jakim bank kupił od spółki tę walutę, tj. w tym przypadku kurs wynegocjowany z bankiem.

W sytuacji, gdy kurs faktycznie zastosowany różni się (jest wyższy lub niższy) odpowiednio o więcej niż powiększona lub pomniejszona o 5% wartość średniego kursu NBP z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień faktycznie zastosowanego kursu waluty, organ podatkowy może wezwać strony umowy do zmiany tej wartości lub wskazania przyczyn uzasadniających zastosowanie kursu waluty. W razie niedokonania zmiany wartości lub niewskazania przyczyn, które uzasadniają zastosowanie faktycznego kursu waluty, organ podatkowy określi ten kurs opierając się na kursach walut ogłaszanych przez NBP.

Jeśli zatem kurs wynegocjowany z bankiem będzie się mieścił w ww. "limicie" 5%, wówczas nie ma przeszkód, aby spółka zastosowała ten kurs do wyceny rozchodu waluty obcej z rachunku walutowego, na potrzeby ustalenia podatkowych różnic kursowych. Podobnie wynika z interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z 22 kwietnia 2014 r., nr ITPB3/423-21d/14/MK.

Ustalając różnice kursowe od środków pieniężnych na rachunku walutowym (w związku z rozchodem waluty obcej na skutek jej sprzedaży do banku), należy pamiętać, że podatnicy wyznaczają kolejność wyceny środków lub wartości pieniężnych w walucie obcej według jednej z metod stosowanych w rachunkowości. Do metod tych należy: metoda FIFO ("pierwsze przyszło - pierwsze wyszło"), LIFO ("ostatnie przyszło - pierwsze wyszło") czy metoda kursów średnioważonych. Wybranej metody podatnicy nie mogą zmieniać w trakcie roku podatkowego. Tak wynika z art. 15a ust. 8 ustawy o PDOP.

Podobne zasady znajdą zastosowanie przy ustalaniu różnic kursowych od własnych środków pieniężnych na rachunku walutowym (w związku ze sprzedażą waluty obcej do banku) dla celów bilansowych (zob. art. 30 ust. 2 ustawy o rachunkowości). W tym przypadku nie wprowadzono jednak ww. limitu 5%.

Rozchód waluty obcej z rachunku walutowego może być dla celów bilansowych wyceniany po kursie historycznym, tj. kursie, po jakim uprzednio wyceniono wpływ środków pieniężnych na rachunek walutowy. Stosowanie takiego kursu dla celów podatkowych jest jednak kwestionowane przez organy podatkowe.

Dekretacja:

Księgowania: