A A A

Biuletyn Informacyjny dla Służb Ekonomiczno - Finansowych nr 15 (986) z dnia 20.05.2018

Wypłata dywidendy w walucie obcej a podatkowe różnice kursowe

Spółka z o.o. zamierza wypłacić wspólnikom dywidendę za 2017 r. w walucie obcej, dokonując przelewu z rachunku walutowego. Czy w związku z wypłatą dywidendy powstaną podatkowe różnice kursowe (dla celów podatkowych różnice kursowe ustalane są tzw. metodą podatkową)?

W przypadku wypłaty dywidendy w walucie obcej podatkowe różnice kursowe mogą powstać jedynie od własnych środków pieniężnych na rachunku walutowym. Natomiast ewentualne różnice, jakie powstaną na rozrachunkach ze wspólnikami, nie będą podatkowymi różnicami kursowymi.

Różnice kursowe na rozrachunkach ze wspólnikiem

Ustalając, czy na rozrachunkach ze wspólnikiem powstały podatkowe różnice kursowe, w związku z wypłatą wspólnikowi dywidendy w walucie obcej, należy wziąć pod uwagę regulacje, dotyczące różnic kursowych ustalanych w odniesieniu do kosztu poniesionego w walucie obcej.

Na podstawie art. 15a ust. 2 pkt 2 i ust. 3 pkt 2 ustawy o PDOP, różnice kursowe powstają m.in. wówczas, gdy wartość poniesionego kosztu wyrażonego w walucie obcej po przeliczeniu na złote według kursu średniego ogłaszanego przez NBP:

jest wyższa od wartości tego kosztu w dniu zapłaty, przeliczonej według faktycznie zastosowanego kursu waluty z tego dnia - powstają dodatnie różnice kursowe,
jest niższa od wartości tego kosztu w dniu zapłaty, przeliczonej według faktycznie zastosowanego kursu waluty z tego dnia - powstają ujemne różnice kursowe.

Dodatnie różnice kursowe zwiększają przychody, natomiast ujemne różnice kursowe - zwiększają koszty uzyskania przychodów.

Aby zatem na rozrachunkach powstały podatkowe różnice kursowe, muszą zostać spełnione łącznie następujące przesłanki (por. interpretację indywidualną Dyrektora KIS z 28 lutego 2018 r., nr 0114-KDIP2-2.4010.30.2018.1.AG):

koszt został wyrażony w walucie obcej,
zapłata zobowiązania nastąpiła w walucie obcej,
między momentem poniesienia kosztu a momentem zapłaty wystąpiły różne kursy walut.

Wypłata dywidendy w walucie obcej a podatkowe różnice kursowe Aby zatem powstały podatkowe różnice kursowe na rozrachunkach ze wspólnikiem, musiałyby dotyczyć kosztu uzyskania przychodów. Tymczasem dywidenda takim kosztem nie jest. Nie jest ona bowiem wydatkiem poniesionym w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów. Potwierdził to także NSA, który w wyroku z 1 lipca 2015 r., sygn. akt II FSK 1447/13 stwierdził:

"(...) roszczenie o wypłatę dywidendy stanowi element cywilnoprawnego stosunku zobowiązaniowego pomiędzy dwoma podmiotami prawnymi, tj. spółką dysponującą przychodem w postaci pieniędzy a akcjonariuszem, któremu przysługuje prawo do żądania dywidendy. Skoro roszczenie o wypłatę dywidendy nie jest należnością spółki, lecz akcjonariusza, to choć jest pochodną osiągniętego zysku, nie można jej utożsamiać z jej przychodem. W konsekwencji (...) wypłata dywidendy nie może stanowić kosztu uzyskania przychodów, gdyż wydatek ten nie służy temu celowi. (...)"

W związku z powyższym, skoro dywidenda nie stanowi kosztu uzyskania przychodów w spółce wypłacającej, to ewentualne różnice powstałe na rozrachunkach ze wspólnikiem z tytułu dywidendy nie będą stanowiły podatkowych różnic kursowych.

Inaczej może być w przypadku różnic powstałych na rachunku walutowym w związku z wypłatą dywidendy.

Różnice kursowe od własnych środków pieniężnych

Na podstawie art. 15a ust. 2 pkt 3 i ust. 3 pkt 3 ustawy o PDOP, podatkowe różnice kursowe powstają m.in. wówczas, gdy wartość otrzymanych lub nabytych środków lub wartości pieniężnych w walucie obcej w dniu ich wpływu:

jest niższa od wartości tych środków lub wartości pieniężnych w dniu zapłaty lub innej formy wypływu tych środków lub wartości pieniężnych, według faktycznie zastosowanego kursu waluty z tych dni - powstają dodatnie różnice kursowe,
jest wyższa od wartości tych środków lub wartości pieniężnych w dniu zapłaty lub innej formy wypływu tych środków lub wartości pieniężnych, według faktycznie zastosowanego kursu waluty z tych dni - powstają ujemne różnice kursowe.

Przy obliczaniu ww. różnic kursowych uwzględnia się kursy faktycznie zastosowane w przypadku sprzedaży lub kupna walut obcych oraz otrzymania należności lub zapłaty zobowiązań. W pozostałych przypadkach, a także gdy do otrzymanych należności lub zapłaty zobowiązań nie jest możliwe uwzględnienie faktycznie zastosowanego kursu waluty w danym dniu, stosuje się kurs średni ogłaszany przez NBP z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego ten dzień (art. 15a ust. 4 ww. ustawy).

Jak z powyższego wynika, różnice kursowe od własnych środków pieniężnych nie są ustalane w odniesieniu do przychodu czy kosztu podatkowego, lecz z tytułu rozchodu waluty z rachunku walutowego. W związku z tym uważamy, że w przypadku wypłaty dywidendy w walucie obcej z rachunku walutowego, w spółce wypłacającej mogą powstać podatkowe różnice kursowe od własnych środków pieniężnych.

Podobnie uznał Dyrektor KIS w interpretacji indywidualnej z 20 września 2017 r., nr 0111-KDIB2-1.4010.170.2017.1.EN, a także Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacji indywidualnej z 5 sierpnia 2016 r., nr IBPB-1-2/4510-572/16-1/BG.

Ustalając różnice kursowe od własnych środków pieniężnych, należy mieć na uwadze, że kolejność wyceny ww. środków lub wartości pieniężnych w walucie obcej powinna być dokonywana według przyjętej metody stosowanej w rachunkowości, której podatnicy nie mogą zmieniać w trakcie roku podatkowego (art. 15a ust. 8 ustawy o PDOP).