Przegląd Podatku Dochodowego nr 9 (345) z dnia 1.05.2013

Zaliczka na podatek od wypłaty wynagrodzenia i dopłaty do wczasów

Mamy utworzony w zakładzie pracy ZFŚS. Z jego środków wypłacane jest pracownikom dofinansowanie do wypoczynku (tzw. wczasów pod gruszą). Jak opodatkować takie dofinansowanie, gdy jest ono wypłacane przed wypłatą wynagrodzenia, razem z wynagrodzeniem i po wypłacie wynagrodzenia?

1. Dofinansowanie do wczasów a podatek i składki ZUS

Środki zakładowego funduszu świadczeń socjalnych mogą zostać przeznaczone na dofinansowanie pracownikowi wypoczynku zorganizowanego przez niego w formie wczasów pod gruszą. Trzeba przy tym pamiętać, aby wysokość dofinansowania była uzależniona od sytuacji życiowej, rodzinnej i materialnej osoby uprawnionej do korzystania z funduszu.

Dofinansowanie z ZFŚS do wypoczynku pracownika wiąże się z powstaniem u niego przychodu ze stosunku pracy. Nie oznacza to jednak, że przychód ten będzie podlegał opodatkowaniu. Przychód z tego tytułu korzysta ze zwolnienia od podatku na zasadach określonych w art. 21 ust. 1 pkt 67 updof. Z powołanego przepisu wynika, że wolna od podatku jest wartość otrzymanych przez pracownika w związku z finansowaniem działalności socjalnej, o której mowa w przepisach o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych, rzeczowych świadczeń oraz otrzymanych przez niego w tym zakresie świadczeń pieniężnych:

• sfinansowanych w całości ze środków zakładowego funduszu świadczeń socjalnych lub funduszy związków zawodowych,
   
• łącznie do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 380 zł.

Rzeczowymi świadczeniami nie są bony, talony i inne znaki, uprawniające do ich wymiany na towary lub usługi.

W razie gdy suma wartości świadczeń socjalnych otrzymanych przez pracownika od początku roku przekroczy 380 zł, pracodawca nadwyżkę ponad tę kwotę obowiązany jest opodatkować.

Należy również wskazać, że dofinansowanie wypoczynku pracownika ze środków przeznaczonych na cele socjalne w ramach zakładowego funduszu świadczeń socjalnych nie podlega oskładkowaniu. Bez znaczenia jest tu wysokość dofinansowania. Wynika tak z § 2 ust. 1 pkt 19 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (Dz. U. nr 161, poz. 1106 ze zm.) oraz art. 81 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2008 r. nr 164, poz. 1027 ze zm.).

2. Obliczenie zaliczki od wynagrodzenia i świadczenia socjalnego, wypłacanych w jednym miesiącu

Zakłady pracy jako płatnicy zobowiązane są do poboru zaliczek na podatek od osób, które uzyskują od nich przychody ze stosunku pracy (art. 31 updof). Przychodem ze źródła jakim jest stosunek pracy, jest zarówno wynagrodzenie za pracę, jak i świadczenie z ZFŚS (tu: dofinansowanie do wczasów pod gruszą). Przychód ze stosunku pracy powstaje w dacie otrzymania lub postawienia do dyspozycji pracownika wymienionych świadczeń. Zatem od każdorazowej wypłaty należności ze stosunku pracy (podlegającej opodatkowaniu) pracodawca ma obowiązek obliczyć zaliczkę na podatek na zasadach określonych w art. 32 updof.

Trzeba zauważyć, że z przepisu tego wynika, iż zaliczkę miesięczną oblicza się od dochodu uzyskanego w danym miesiącu, na który składają się m.in. uzyskane w ciągu miesiąca przychody. W związku z tym, aby zaliczka za dany miesiąc była obliczona od sumy wypłat dokonanych w danym miesiącu, każdą kolejną wypłatę należy rozliczać narastająco, tj. łącznie w wypłatami wcześniejszymi. Pozwoli to nie tylko na ustalenie prawidłowej wysokości miesięcznej zaliczki, ale również składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne. Rozliczenie ostatniej wypłaty będzie bowiem korektą wcześniejszych rozliczeń.

Dokonując w miesiącu kilku wypłat należności ze stosunku pracy, należy pamiętać, aby przy obliczaniu zaliczki za ten miesiąc zarówno koszty uzyskania przychodów, jak i kwotę zmniejszającą podatek zastosować w pojedynczej wysokości.

Przykład pokazuje, że wysokość obciążeń podatkowo-składkowych przy rozliczaniu wypłat w rachunku narastającym z uwagi na kilka (tu: dwie) wypłat w ciągu miesiąca (przypadek II i III) jest taka sama, jak w sytuacji gdyby te wypłaty miały miejsce w jednym terminie (przypadek I). We wszystkich tych sytuacjach składki na ubezpieczenia społeczne wynosiły 274,20 zł, składka na ubezpieczenie zdrowotne do pobrania (9%) 155,32 zł, składka na ubezpieczenie zdrowotne do odliczenia (7,75%) 133,75 zł, zaliczka na podatek do przekazania do urzędu skarbowego 215 zł, suma wypłat otrzymanych przez pracownika 2.315,48 zł.

Co prawda każdorazowo zastosowane zostały koszty uzyskania przychodów (111,25 zł) oraz kwota zmniejszająca podatek (46,33 zł), lecz w ostatecznym wyliczeniu zaliczki z tytułu wszystkich wypłat dokonanych w kwietniu 2013 r., zostały one zastosowane w pojedynczej wysokości. Ich uwzględnienie przy pierwszej wypłacie było konieczne, gdyż dokonując pierwszej w danym miesiącu wypłaty, pracodawca nie jest w stanie przewidzieć, czy będzie ona jedyną w tym okresie rozliczeniowym, czy nie.